Do niedawna Jordania nie zajmowała czołowych pozycji list marzeń zbyt wielu osób, ale odkąd otwarte zostało bezpośrednie lotnicze połączenie Polski z Ammanem, zainteresowanie krajem, w którym zobaczyć można jeden z najcudowniejszych zabytków świata – Petrę – znacząco wzrosło. Jak się przygotować do wyjazdu? Co trzeba wiedzieć? Jak z bezpieczeństwem, walutą, wizami? Oto i informacje praktyczne i ciekawostki – tekst ten powinien pomóc zaplanować Ci Twój własny wyjazd do Jordanii.

Jak się dostać do Jordanii?

Jeszcze kilka tygodni temu trzeba było albo kombinować z dość drogimi lotami np. na pokładzie Air France z przesiadką w Paryżu albo z lotami do Izraela łączonymi z przekraczaniem granicy lądowej (np. w Ejlacie), obecnie jednak dostanie się do Jordanii jest bardzo ułatwione. Od października 2018 roku regularne, bezpośrednie loty do jordańskiej stolicy – Ammanu – wprowadził Ryanair. Ceny biletów w dwie strony zaczynają się już od 78 zł, więc to idealna okazja na poznanie tego kraju. Loty do Ammanu odbywać się będą w sezonie zimowym 2018 roku z lotniska w Krakowie oraz Warszawie (Modlin) dwa razy w tygodniu.

Jeśli mimo wszystko wybierzesz jednak przekroczenie granicy lądowej od strony Izraela, masz do wyboru trzy punkty: południowe przejście Yitzhak Rabin (Wadi Araba), położony na zachodnim brzegu King Hussein Bridge (Allenby) oraz północny Jordan River (Sheikh Hussein).

Wiza do Jordanii

Warunkiem wjazdu na teren Jordanii jest posiadanie paszportu (musisz mieć go zawsze przy sobie) ważnego przynajmniej 6 miesięcy od daty wjazdu, inne dokumenty ani zdjęcia nie są wymagane. Obywateli Polski wyjeżdżających do Jordanii dotyczy obowiązek wizowy. Po przylocie do Ammanu wizę możesz załatwić na miejscu bez wcześniejszych formalności (tak zwana visa on arrival), ale przekraczając granicę w tym porcie musisz liczyć się z uiszczeniem opłaty wizowej w wysokości 40 JOD. Chyba że udasz się w ciągu 48 godz. do Akaby (więcej na ten temat niżej) lub masz Jordan Pass:

Jeśli planujesz lecieć do Ammanu, spędzić na miejscu min. 3 noce i odwiedzić Petrę, rozważ zakup Jordan Pass. To karta uprawniająca Cię do bezpłatnej wizy oraz wejścia do wielu atrakcji. Już na wizie i Petrze zwraca się z nawiązką!

Stawki za wizę na przejściach lądowych różnią się w zależności od miejsca przekraczania granicy i długości pobytu. Warto jednak pamiętać, że wizy nie otrzymasz na północnym przejściu King Hussein Bridge (Allenby). W przypadku przekraczania granicy w tym miejscu, procedur wizowych musisz dopełnić przed wyjazdem w ambasadzie Jordanii – najbliższa mieści się w Berlinie.

Przy pobycie trwającym minimum 3 noce, za wizę na przejściu lądowym możesz nic nie zapłacić – jeśli interesuje Cię ten sposób przekraczania granicy, zajrzyj na stronę Wapniaków w drodze, gdzie zostało to wyczerpująco opisane. Wiza obywatelom Polski wydawana jest na okres 1 miesiąca z możliwością przedłużenia do 3 miesięcy.

Jak uniknąć opłaty za wizę lądując w Ammanie bez Jordan Pass? ASEZA Visa

UWAGA: Jest jeden sposób, dzięki któremu lądując w stolicy unikniesz opłaty za wizę nawet bez Jordan Pass: warunkiem jest zaplanowana wizyta w Akabie. Nazywa się to ASEZA Visa. Jeśli w ciągu 48 godzin od przylotu znajdziesz się na południu Jordanii, właśnie w Akabie, udaj się do biura ASEZA (Aqaba Special Economic Zone Authority). Tam otrzymasz bezpłatną wizę, która ważna będzie 30 dni. Na lotnisku w Ammanie powiedz urzędnikom, że udajesz się dalej do Akaby (możesz pokazać np. rezerwację noclegów), a wpuszczą Cię na teren Jordanii bez opłat. 

Gdzie znaleźć biuro ASEZA w Akabie? Ta mapa powinna być pomocna:

Pamiętaj, że w Jordanii piątek i sobota to w urzędach dni wolne od pracy. Biuro ASEZA czynne jest w pozostałe dni w godzinach:

• poniedziałek: 08: 00-15: 00
• wtorek:  08: 00-15: 00
• środa: 08: 00-15: 00
• czwartek: 08: 00-15: 00
• niedziela: 08: 00-15: 00
  

Jeśli nie dopełnisz formalności, za wizę będziesz musiał zapłacić przy wylocie / na granicy. Do tego doliczona zostanie kara w wysokości 1,5 JOD za każdy dzień pobytu bez wizy.

Kiedy lecieć do Jordanii?

Najlepszy okres na zwiedzanie Jordanii to czas między kwietniem i majem oraz październik. Panują wtedy najprzyjemniejsze do odkrywania uroków tego kraju warunki, a i na opady nie można raczej narzekać. Jeśli chcesz plażować nad Morzem Czerwonym, wybierz czas między końcem kwietnia a końcem października. Natomiast jeśli interesuje Cię wizyta nad Morzem Martwym – praktycznie każdy miesiąc będzie dobry, tyle że jesienią, zimą i wiosną należy uważać na niebezpieczne zjawisko powodzi błyskawicznych nawiedzających niektóre obszary centralne, a więc i okolice Morza Martwego oraz Petry.

Pogoda w Jordanii

Jako że teren Jordanii jest bardzo zróżnicowany, również warunki klimatyczne różnią się w zależności od części kraju.

Północ Jordanii

Najbardziej deszczowa jest część leżąca na północy. Najwięcej opadów odnotowuje się między listopadem i marcem. Zimy są tu umiarkowanie chłodne, ale w wyżej położonych partiach wystąpić mogą nawet opady śniegu. Opady śniegu mogą też pojawić się w Ammanie.

Centrum Jordanii

Centrum i wschód kraju to tereny głównie pustynne. W miesiącach letnich panują tu upały przekraczające nawet 40 stopni Celsjusza! Jest bardzo sucho, ale w przypadku przypadających na miesiące zimowe intensywnych opadów, mogą wystąpić tu powodzie błyskawiczne – zjawisko szerzej opisane w dalszej części artykułu. Powodzie te zagrażają między innymi miejscom takim jak kanion Wadi Mujib, wybrzeże Morza Martwego czy Petra. W okolicy Petry w styczniu lub lutym może pojawić się śnieg.

Pewnego rodzaju osobliwość stanowi dolina Jordanu oraz Morze Martwe – największa depresja świata charakteryzuje się przyjemnymi temperaturami przez cały rok. Także zimą warunki pozwalają na zażywanie kąpieli w niesamowicie słonej wodzie.

Południe Jordanii

Południe kraju to wysokie temperatury przez cały rok. Nawet zimą woda w Morzu Czerwonym może mieć 20 stopni Celsjusza, co sprawia, że także w styczniu możliwe bywają kąpiele. Opady na południu są najmniejsze.

Wykresy pogodowe pochodzą ze strony: hikersbay.com

Jak się dostać z lotniska Queen Alia International Airport do centrum Ammanu?

• Autobusy – zatrzymują się na przystankach Queen Alia International Airport – Seventh Circle – Six Circle – Fifth Circle – Fourth Circle – Housing Bank Complex – Tabarbour (North Bus Station):
  • Airport Express Buses kursują co 30 minut między godz. 6:30 a 18:00 i co 60 minut między 18:00 a 6:00. Bilet kosztuje 2,50 JOD (13 – 14,5 zł).
  • Airport Amman Shuttle Bus kursuje z kolei przez całą dobę co 30 min. Koszt przejazdu to 3,25 JOD (17 – 19 zł) od osoby. Autobus jedzie ok. 45-60 min. w zależności od korków

• Taxi – koszt przejazdu do centrum Ammanu to 21,5o JOD (114 – 126 zł). Ale i tak koniecznie ustal cenę zanim wsiądziesz do taksówki. Mogą zdarzyć się próby naciągnięcia Cię na większą sumę jeśli kwota nie zostanie dogadana przed kursem.
• Wynajęty samochód – na lotnisku Queen Alia Interntional Airport dostępnych jest sporo wypożyczalni. O jeździe samochodem po Jordanii i tym, na co należy uważać, przeczytasz poniżej.

Waluta Jordanii

Walutą obowiązującą w Jordanii jest dinar jordański (JOD). Wartość waluty Jordanii zależna jest od wartości dolara – przelicznik jest sztywny i wynosi oficjalnie 1$ = 0,7 JOD. Czyli 1 dinar to obecnie około 5,30 zł (listopad 2018 r.), jednak kurs może się zmieniać w zależności od wahań wartości amerykańskiej waluty. W roku 2017 wartość dinara przeliczona na złotówki wahała się znacząco bo 1 JOD kosztował w różnych miesiącach od nieco ponad 5 zł do nawet 6 zł! W czasie naszego wyjazdu rok temu wartość 1 JOD dochodziła do 5,85 zł za 1 JOD, stąd w tekście w nawiasach zobaczysz różne kwoty po przeliczeniu na złotówki. Dinary dostępne są w niektórych kantorach internetowych, gdzie kurs waha się aktualnie od 5,44 zł do 5,62 zł za 1 JOD.

1 dinar jordański dzieli się na 100 piastrów. W obiegu występują monety: 0,5 piastra, 1 piastr, 2,5 piastra, 5 piastrów, 10 piastrów, 25 piastrów (1/4 dinara) i 50 piastrów (1/2 dinara) i banknoty o nominałach: 1 dinara, 5 dinarów, 10 dinarów, 20 dinarów oraz 50 dinarów.

Walutę na miejscu można wymieniać w kantorach lub w bankach. W hotelach oraz centrach handlowych akceptowane są karty płatnicze.

Jak poruszać się po Jordanii?

• Lokalny transport – opcja tania, ale dla cierpliwych i mających więcej czasu lub nie czujących potrzeby zobaczenia możliwie jak największej liczby jordańskich atrakcji.
  • minibusy – rozkład może być dostępny, ale równie dobrze busy mogą odjeżdżać bez rozkładu, wtedy kiedy zapełnią się kompletem pasażerów.
  • autobusy – odjazdy zgodne są z rozkładem. Państwowym przewoźnikiem jest firma JETT (Jordan Express Travel & Tourism) kursujący pomiędzy największymi jordańskimi miastami. Trasy i godziny odjazdów przedstawione są w poniższej tabeli, ale pamiętaj, że informacje te najlepiej sprawdzić bezpośrednio u przewoźnika:

Poza JETT, po Jordanii kursują autobusy firm takich jak: Mesk Tourist Transport, Philadelphia Tourist Transport Co., Jordan Investment & Tourism Transport (Alpha), , Rum Group for Transportation & Tourism Investment P.S.C., Sahara Kirresh Tourist Transport, Smart Way Tourist Bus, Sultan Tourism Transport. Są to autokary o dobrym standardzie i z klimatyzacją.

Chcesz dojechać do Wadi Rum? Więcej informacji na temat dojazdu minibusem znajdziesz tutaj.

Niestety publicznymi środkami transportu trudno jest dojechać do wszystkich miejsc, dlatego też mogą przydać się…

• Taxi – to bardzo popularna forma przemieszczania się po Jordanii. Na stałych trasach jeżdżą białe taksówki, które dzieli się z innymi pasażerami. Prywatne taxi to samochody w kolorze żółtym – można je zamówić do hotelu lub złapać na ulicy. Samochody wyposażone są w taksometry, ale jako że liczniki nie zawsze są używane, warto uzgodnić cenę zanim wsiądzie się do auta. Uważa się za stosowne, żeby kobieta zajęła miejsce z tyłu. Napiwki nie są obowiązkowe, jednak zwyczajowo daje się kierowcy 0,20 JOD (1 – 1,20 zł).
  • przykładowo przejazd z lotniska do popularniejszych wśród turystów miast i atrakcji będzie kosztował: do centrum Ammanu lub Madaby ok. 21,5 JOD (114 – 126 zł), do Dżerasz, góry Nebo 35,5 JOD (180 – 210 zł), do zamku Ajloun lub Karak, pustynnych zamków 49,5 JOD (260 – 290 zł), do zamku Shobak 63 JOD (330 – 370 zł), do Akaby, Wadi Musa lub Petry 111 JOD (590 – 650 zł) – tyle udało mi się przetłumaczyć z oficjalnej strony korporacji taksówkowych dostępnych na lotnisku.
• Careem Jordan – to aplikacja uruchomiona w 2015 roku na wzór Ubera. Można skorzystać z usług w Ammanie, Irbidzie, Zarqa, Madabie i Salt. Planowane jest rozszerzenie działalności na inne miasta. Careem zapewnia klientom wygodę opcji „Teraz” lub „Później”, umożliwiając rezerwowanie samochodu na już lub z wyprzedzeniem. Klienci mogą śledzić lokalizację kierowcy czekając na niego. Ponadto możliwe jest udostępnienie ETA, aby przyjaciele i rodzina wiedzieli, gdzie jesteś.
• Samolot – jeśli nie masz za wiele czasu lub z jakichś względów nie możesz wynająć samochodu, a chcesz przemieścić się sprawnie z Ammanu do Akaby, pozostaje Ci jeszcze lot narodowymi liniami Royal Jordanian. Bilet na samolot tego przewoźnika kosztuje od 36 JOD (190-210 zł), lot trwa 50 – 55 minut. Pamiętaj jednak że ze względów organizacyjnych zalecane jest przybycie na lotnisko w Ammanie min. 3 godz. przed odlotem.
• Wynajęty samochód – w Jordanii samochód można wypożyczyć w kilkudziesięciu wypożyczalniach. Punkt o samodzielnym eksplorowaniu Jordanii samochodem zasługuje na szczególne rozwinięcie, które znajdziesz niżej.

Jazda samochodem po Jordanii

Do prowadzenia samochodu w Jordanii zalecane jest posiadanie międzynarodowego prawa jazdy, ale przy pobytach krótkoterminowych honorowane jest także polskie prawo jazdy. Poruszanie się po Jordanii wypożyczonym samochodem to najlepsze rozwiązanie, jeśli w krótkim czasie chcesz zobaczyć możliwie jak najwięcej i do tego być niezależnym od publicznych środków transportu, taksówek czy zorganizowanych wycieczek. Jeśli jednak nie czujesz się zbyt pewnie za kierownicą, omijaj lepiej stolicę. Prowadzenie auta w Ammanie wymaga nie lada skupienia, oczu dookoła głowy, cierpliwości i trzymania nerwów na wodzy.

Ale tak w Ammanie jak i poza nim warto uważać, ponieważ zdarza się, że jordańscy kierowcy przejeżdżają na czerwonym świetle, nie używają kierunkowskazów, wyjeżdżają z podporządkowanych dróg bez uprzedniego rozejrzenia się. I standardem jest, że jeśli już staną na światłach i przykładowo są 2 pasy ruchu, obok siebie będzie stało i 6 samochodów, co w momencie zmiany na zielone spowoduje korek. Dobrym pomysłem jest zakup pełnego ubezpieczenia, ponieważ w tych warunkach nietrudno o uszkodzenie samochodu.

O czym jeszcze warto wiedzieć? W Jordanii jeździ się po prawej stronie drogi. Do prowadzenia samochodu potrzebne jest ważne prawo jazdy – dokument może być międzynarodowy, ale polskie prawo jazdy również w zupełności wystarczy. Znaki ustawione przy drogach są dwujęzyczne – napisy umieszczone na nich są i po arabsku i po angielsku. Brązowe znaki kierują do atrakcji turystycznych. W Jordanii samochód może być bez żadnego problemu prowadzony przez kobietę.

Jordańskie drogi ogółem są bardzo dobrej jakości i co ważne – za przejazdy nimi nie są pobierane żadne opłaty. Kierując się na południe Jordanii możesz skorzystać z trzech dróg łączących północną część kraju z Akabą: Dead Sea Highway, King’s Highway oraz Desert Highway mającą po dwa pasy ruchu w każdą stronę. Jadąc na południe warto zwracać uwagę na nieoznakowane progi zwalniające niekoniecznie zamontowane jedynie na terenach zamieszkałych.

Poruszając się samochodem po Jordanii warto pamiętać o regularnym tankowaniu paliwa – szczególnie jest to istotne w drodze na południe, ponieważ tam stacji benzynowych jest naprawdę niewiele. Na nowszych stacjach da się płacić kartą, jednak w większości miejsc potrzebna będzie Ci gotówka, więc pamiętaj o tym, żeby zawsze mieć zapas dinarów w portfelu.

Ważne! Zgodnie z miejscowym prawem w przypadku kolizji z pieszym zawsze winien jest kierowca! Za wypadek z udziałem pieszego grozi więzienie, ponadto kierowca obciążany jest kosztami leczenia poszkodowanego oraz płaci rekompensatę za doznane szkody.

Bezpieczeństwo w Jordanii

Warto rozróżnić tu dwa rodzaje zagrożeń – przestępczość pospolitą, na jaką można natrafić we wszystkich rejonach świata (kradzieże, napady) oraz ataki terrorystyczne. Jordańczycy z reguły nastawieni są do turystów bardzo pozytywnie, drobne kradzieże czy napady raczej się nie zdarzają (pamiętaj jednak że nie znaczy to, że nic takiego nigdy nie ma miejsca – wszędzie jest jakieś ryzyko). Inna sprawa to zagrożenie zamachami – niestety ze względu na położenie kraju w bardzo niespokojnym regjonie, ryzyko ataków terrorystycznych istnieje, dlatego też warto stosować się do zaleceń miejscowych władz oraz obserwować komunikaty wydawane przez polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych jak i odpowiednik MSZ w Wielkiej Brytanii. Komunikaty często mogą się różnić, warto więc korzystać przynajmniej z tych dwóch źródeł.

Zawsze należy zachować zdrowy rozsądek. Wbrew powszechnej opinii mężczyźni trzymają się z daleka od turystek zachowując dystans nawet do wspólnych zdjęć (o te możesz być często proszony). Na co uważać w takim razie moim zdaniem? Na nastolatków, szczególnie chłopaków. To właśnie z ich strony spotkało nas kilka średnio przyjemnych sytuacji, nie mających jednak przykrych konsekwencji poza pozostałym niesmakiem i ostrożnością.

Pod bezpieczeństwo podlegać może jeszcze jedno…

Powodzie błyskawiczne

Z angielskiego flash floods. Bardzo niebezpieczne zjawisko występujące od jesieni do nawet późnej wiosny najczęściej w okolicach Morza Martwego, Kanionu Wadi Mujib i Petry (Wadi Musa). W roku 2018 pierwsze (skutkujące ofiarami śmiertelnymi) powodzie błyskawiczne miały miejsce w październiku. Natomiast jedna z największych powodzi, jaka nawiedziła ten kraj wydarzyła się w kwietniu 1963 roku w okolicy Wadi Musa.

Tak było w Petrze 9.11.2018 r. (pierwsze sekundy filmu):

Z Wikipedii: Powódź błyskawiczna ma miejsce, gdy ziemia zostaje nasycona wodą, która zgromadziła się tak szybko, że nie może być wchłonięta. Woda zbiera się i szybko spływa dalej w dół stoku nagle wzbierającą falą. Powódź błyskawiczna najczęściej pojawia się na normalnie suchych obszarach, ponad którymi przeszły burze z opadem atmosferycznym, może się pojawić gdziekolwiek w dół od miejsca opadu – nawet dziesiątki kilometrów od niego. Może mieć miejsce nawet kilka minut po opadzie.

Co zrobić w razie podróży w sezonie powodziowym? Trzeba pamiętać, że nie jest to zjawisko występujące codziennie, ale koniecznie należy śledzić prognozy pogody dla regionu. Jeśli przez drogę, którą jedziesz przelewa się właśnie fala powodziowa, zatrzymaj się i zaczekaj – istnieje ryzyko, że droga została podmyta lub woda jest tak głęboka, że nurt porwie Twój samochód. Jeśli jesteś akurat w Petrze i usłyszysz dziwny huk, natychmiast przejdź gdzieś wyżej. I pod żadnym pozorem nie poruszaj się wyschniętym korytem rzeki poprowadzonym przez środek Petry – jeśli będziesz w złym miejscu (gdzieniegdzie są tam wysokie ściany), nie zdążysz uciec przed szybko nadchodzącą falą.

Ciekawostka: Znajdujący się w okolicy izraelskiego Ejlatu Czerwony Kanion ukształtowany został właśnie przez występujące w tym rejonie powodzie błyskawiczne.

Czas w Jordanii

• Czas zimowy: UTC +2
• Czas letni: UTC +3

Zdrowie

Przy wjeździe do Jordanii nie obowiązują żadne obowiązkowe szczepienia ochronne (chyba, że przybywasz z rejonów endemicznego występowania tej choroby takich jak niektóre państwa Afryki czy Ameryki Południowej), warto jednak mieć zrobione – tak jak w przypadku każdego innego miejsca na Ziemi, w tym także i Polski – szczepienia ochronne na tężec czy WZW A+B.  Istnieje jednak ryzyko zatruć pokarmowych oraz zakażenia amebą. Zalecane jest picie jedynie wody butelkowanej lub przegotowanej. Przed spożyciem należy dokładnie myć owoce i warzywa oraz unikać podejrzanych lokali serwujących jedzenie.

Zaleca się – szczególnie gdy wzrastają temperatury – picie dużych ilości płynów oraz stosowanie na skórę odpowiednich kremów z filtrem przeciwsłonecznym dopasowanym do karnacji. Zagrożenie przenoszoną przez komary malarią lub dengą w Jordanii nie występuje.

 Zakazany jest wwóz silnych leków psychotropowych (np. tramal).

Język używany w Jordanii

Językiem używanym w Jordanii jest oczywiście język arabski. Jednak w miejscach turystycznych, hotelach czy położonych przy głównym turystycznym szlaku sklepach dogadasz się po angielsku.

Jak się ubrać w Jordanii?

Jordania jest krajem muzułmańskim, w związku z czym – nawet pomimo sporej tolerancji, jaką darzeni są turyści – lepiej ubierać się skromnie. I nie świecić ciałem. O ile szorty czy odsłonięty brzuch w Petrze raczej na nikim aż takiego wrażenia nie zrobią (jednak i tak tego ubioru nawet tam nie zalecam), o tyle w bardziej konserwatywnym Ammanie mogą budzić znaczące zgorszenie. Dla własnego komfortu lepiej dobrze przemyśleć garderobę. W takim razie co najlepiej założyć? Wszystko, co nie jest zbyt obcisłe i co zakrywa ramiona oraz kolana. Na plażach hotelowych, płatnych plażach nad Morzem Martwym czy w Akabie dozwolony jest strój kąpielowy, ale kobietom radziłabym albo kostiumy jednoczęściowe, albo nawet top tankini i kąpielowe rybaczki. Każda dziewczyna w bikini będzie przyciągać wzrok tak męskiej jak i żeńskiej społeczności jordańskiej.

Jeśli chcesz chodzić z odkrytymi ramionami (np. w topie na węższych lub nawet szerszych ramiączkach), miej na wszelki wypadek ze sobą też koszulę lub chustę, którą w razie co narzucisz na wierzch.

Internet w Jordanii

Kartę SIM zakupić można na lotnisku – przykładowo za 6 GB Internetu, trochę minut i smsów zapłaciliśmy w kwietniu 2017 roku na lotnisku 9,5 JOD (ok. 50 – 55 zł). Wi-Fi jest popularne, dostępne w większości hoteli.

Kuchnia Jordanii

To mieszanka kuchni tureckiej i arabskiej. Jedzenie w Jordanii – szczególnie mając gościa – urasta do rangi rytuału. Tradycyjnie posiłek rozpoczyna się od podania tak zwanych mezze – zimnych i gorących przystawek, którymi mogą być np. pasta z mięsa i warzyw, hummus (pasta z ciecierzycy, tahini, czosnku i soku z cytryny), paszteciki z mieloną baraniną i pszenicą, baba ghanudż (pasta z bakłażanów, pomidorów, cebuli, czosnku, czasami z dodatkiem granatów), fatajer (ostre ciasteczka z białym serem, szpinakiem lub mięsem mielonym), sałatki takie jak lubia (fasola, pomidory, cebula, czosnek, pietruszka), shanklish (pokruszony ostry ser, pomidory i cebula), fattoush (grubo tarta pszenica, pomidory, pietruszka, sezam, czosnek).

Dania główne oparte są głównie na mięsie. Mogą to być:

• narodowa potrawa Jordanii czyli mansaf. Mansaf składa się z ryżu podawanego wraz z gotowaną i obsmażoną na głębokim oleju wraz z ziołami jagnięciną lub kurczakiem polanymi śmietaną i podanymi na cienkim chlebie (szrak). Mogą tu być dodane migdały i nasiona sosny.
• galayat bandura – w skład tego dania wchodzą pomidory, cebula, oliwa, sól i pieprz, może być z dodatkiem mięsa. Dodając jajka otrzymuje się danie zwane shakshuka.
• kofte – to nic innego jak grillowane kiełbaski z mielonego, dobrze przyprawionego mięsa,
• kibba naja – mielona baranina podawana na surowo z grubo tartą pszenicą,
• maqlubba – ryż gotowany na parze z kawałkami podsmażonego mięsa i pomidora oraz nasionami sosny,
• falafel – kulki z ciecierzycy smażone na głębokim oleju,
• kuszami – danie z makaronu pomieszanego z ryżem, soczewicą, cebulą i sosem pomidorowym.
• mahshi (danie typowo beduińskie) -warzywa nadziewane mięsem i ryżem.
• oczywiście jest też kebab i shoarma

A czymże byłby arabski posiłek bez słodkości? Desery w Jordanii jak najbardziej funkcjonują. Dla łasuchów: można tam skosztować baklawy, czyli ciasta z orzechami i miodem oraz mushabak, czyli ciasta polanego słodkim syropem. Do tego jest jeszcze kunafa – ciasto serowe ze słodkim syropem, posypane czasami siekanymi pistacjami.

Alkohol w Jordanii – mimo że to państwo muzułmańskie – można kupić, ale jest drogi i nie aż tak popularny jak w Europie. Głównie pije się tam bardzo słodką herbatę, kawę z kardamonem (tradycyjna beduińska kawa podawana jest bez cukru), soki i jogurty.  Te ostatnie świetnie gaszą pragnienie.

Używanie dronów w Jordanii

• Wszystkie drony muszą być zarejestrowane w CARC (Civil Avation Regualtory Commision – Komisji Lotnictwa Cywilnego).
• Wnioski o pozwolenie na użycie dronów powinny być składane na co najmniej 10 dni roboczych przed planowanym lotem.
• Nie lataj na więcej niż 500 metrów poza zatwierdzonymi przez CARC lokalizacjami.
• Nie lataj poza określonym czasem.
• Nie lataj powyżej 120 metrów (400 stóp).
• Użytkowanie drona powinno być ograniczone do maksymalnie 3 godz. Powinieneś w zgłoszeniu dokładnie określić czas używania drona.
• Dron nie może przekraczać wagi 25 kg.
• Operator drona musi mieć co najmniej 21 lat i być odpowiednio przeszkolony.
• Oznaczenie drona powinno umożliwiać jego łatwą identyfikację.
• Do obsługi dronów wymagane jest ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.

Komplet informacji oraz formularz konieczny do zarejestrowania drona znajdziesz na stronie CARC.

Ceny wejściówek do atrakcji w Jordanii

Najdroższe bilety obowiązują do Petry. W pozostałych miejscach jest to zazwyczaj kilka dinarów. Planując zwiedzanie większej ilości atrakcji warto zaopatrzyć się w Jordan Pass – w cenie poza wizą (przy pobycie dłuższym niż 3 noce) i wejściem do Petry jest też kilkanaście innych miejsc, co daje naprawdę dużą oszczędność.

Aktualny cennik biletów znajdziesz tutaj: www.international.visitjordan.com

Jordan Pass – co to takiego i do czego uprawnia?

Jordan Pass to nic innego jak rodzaj karty zniżkowej ułatwiającej zwiedzanie ponad 40 atrakcji Jordanii. Bez kolejek, bez dodatkowych płatności – Jordan Pass kupujesz raz online (o tutaj) i zakupy biletów do naprawdę wielu miejsc masz z głowy. Co ważne, w momencie przekroczenia granicy w porcie lotniczym w Ammanie (przy spełnieniu dodatkowego warunku, jakim jest spędzenie na terenie Królestwa Jordanii min. 3 nocy), dla posiadaczy Jordan Pass zniesiona zostaje opłata za wizę (40 JOD).

Jordan Pass (JP) jest droga, ale w momencie gdy chcesz lądować w Ammanie, wybrać się na dzień do Petry, a w Jordanii zapewnisz sobie wspomniane 3 noclegi, to zakup szybko zwróci Ci się z nawiązką (najtańszy bilet do Petry to 50 JOD, wiza 40 JOD, a podstawowa wersja JP kosztuje 70 JOD, czyli już oszczędzasz 20 JOD = w kieszeni zostaje Ci ponad 100 zł nie wspominając już o oszczędnościach na biletach w pozostałe miejsca).

Starożytna Geraza, pustynne zamki, Gadara, Pella, teatr rzymski w Ammanie, park archeologiczny w Madabie, wjazd na pustynę Wadi Rum to tylko część z wliczonych w Jordan Pass atrakcji. Wykaz miejsc objętych Jordan Pass znajdziesz tutaj. 

Plaże nad Morzem Martwym

Większość plaż należy do hoteli. Nie zaleca się kąpania na dzikich kąpieliskach, ponieważ wybrzeże Morza Martwego przez ciągłe wypłukiwanie pokładów soli zagrożone jest powstawaniem tak zwanych lejów krasowych. Poza tym dzikie kąpieliska nie są wyposażone w jakże potrzebne po takiej kąpieli prysznice. Odpłatnie skorzystać można np. z plaży Amman Beach, na którą wejście kosztuje 20 JOD (105 – 120 zł, koszt z 2017 roku). W cenę wliczona jest możliwość skorzystania z przebieralni, toalet, prysznica oraz basenów ze słodką wodą. Za błotną maseczkę na ciało należy dodatkowo zapłacić 3 JOD (15 – 18 zł).

Obok Amman Beach znajduje się publiczna plaża, na którą wstęp w 2017 roku kosztował 12 JOD (60 – 70 zł). Niestety nie wyglądała zachęcająco przez śmieci przy brzegu. Prysznice tam są, ale to jedyne udogodnienie.

Jeśli szukasz bardziej lokalnego kąpieliska, to może zainteresuje Cię miejsce kryjące się pod koordynatami GPS: 31°27’57.5″N 35°33’49.0″E. Co prawda prysznica tam nie znajdziesz, ale jest… wodospad ze słodką wodą. Kobietom zaleca się w tym miejscu kąpanie np. w koszuli. Zimą uważaj w tych okolicach na powodzie błyskawiczne – bardzo niebezpieczne zjawisko.

Przykładowe ceny w Jordanii

• suszone daktyle – 0,5 kg – 1,2 JOD (6 – 7 zł)
• zgrzewka wody (6×1,5l) – 2 JOD (10 – 12 zł)
• masło – 2,5 JOD (13 – 15 zł) (13 – 14 zł)
• ser Kashkawane – 4,5 JOD (24 – 26 zł)
• soki owocowe Tropicana – 1,5 l – 1,5 JOD (8 – 9 zł)
• kukurydza w puszce – 0,8 JOD (4 – 5 zł)
• Za’atar 0,5 kg – ok. 2 JOD (10 – 12 zł)
• opakowanie chałwy – 1,5 – 2,5 JOD (8 – 15 zł)
• falafel – 0,2-1 JOD (1 – 6 zł)
• hummus – 0,75-1 JOD (4 – 6 zł)
• cola 0,25l – 0,25 JOD (1 – 1,5 zł), cola 2l – 2 JOD (10 – 12 zł)
• kawa z kardamonem – 0,5-1 JOD (2,5 – 6 zł)
• świeżo wyciskany sok z trzciny cukrowej – 0,5 JOD (2,5 zł)
• kunafa – 0,6 JOD (3 – 3,5 zł)
• miód 1 l – 10-15 JOD (53 – 88 zł)
• ceny paliwa:
  • Benzyna bezołowiowa 90 – 0,730 JOD / litr (3,90 – 4,30 zł)
  • Benzyna bezołowiowa 95 – 0,955 JOD / litr (5,0 – 5,60 zł)
  • Diesel – 0,550 JOD / litr (3 – 3,20 zł)

Gdzie spać w Jordanii?

• Amman: Nobel Hotel

Przyjemne miejsce z bardzo pomocnym właścicielem służącym radą i informacją w każdej chwili. Początkowo otrzymaliśmy dość słaby pokój bez okna, ale po pierwszej nocy mogliśmy przenieść się do całkiem przestronnego pomieszczenia z widokiem na cytadelę. Świetna lokalizacja – na piechotę da się obejść główne atrakcje, pod budynkiem jest też niewielki parking. Warto pamiętać, że w ciągu dnia samochód nie może stać przy ulicy, bo wiąże się to z mandatem za parkowanie.

• Wadi Musa: Peace Way Hotel

Bajka nie hotel! Przepiękny, duży pokój z prywatną łazienką. Jak tylko przyjechaliśmy na miejsce i otworzyliśmy drzwi, nasze nosy uderzył cudowny zapach różany. Wyperfumowali nam pokój! Dobra lokalizacja, blisko sklepik. Przepyszne i bardzo urozmaicone śniadania. Obsługa hotelu służy pomocą w razie pytań.

• Wadi Rum: Wadi Rum Sky Tours & Camp

Najlepszy nocleg? W hotelu miliona gwiazd! Po dojechaniu do wioski Wadi Rum jest się odbieranym przez właściciela campingu lub jego brata. Kilkunastominutowy przejazd do obozowiska pozwala na pierwszy zachwyt nad pustynią. W cenie można mieć beduińską kolację przygotowywaną w wykopanym w piasku dole, rozmowy przy ognisku do późna, nielimitowaną herbatę, możliwość wspinaczki na okoliczne skały i podziwianie bajecznych zachodów słońca. Da się też zorganizować wycieczkę po pustyni autem 4×4 lub na wielbłądzie.

• Akaba: Darna Divers Village

Hotel mieści się poza Akabą, kilka kilometrów od granicy z Arabią Saudyjską. Cisza, spokój, centrum dla nurkujących na miejscu. Można wypożyczyć piankę, maskę, płetwy. Jest basen. W pokojach ogółem jest czysto, ale w łazience może zdarzyć się karaluch… Mimo wszystko bardzo dobra jakość w stosunku do ceny. Minus – śniadania. Lepiej się pospieszyć, bo jedzenie szybko znika z bufetu i nie za bardzo jest dokładane. Do plaży – rzut beretem. Po drugiej stronie drogi jest publiczna plaża z rafą blisko brzegu. Nawet ci, co nie potrafią pływać, mogą coś zobaczyć. Obiekt oferuje parking i darmowe Wi-Fi.

Czego nie robić w Jordanii?

Niedopuszczalne jest całowanie się w miejscu publicznym, pokazywanie w zbyt skąpym stroju, zwłaszcza w sąsiedztwie miejsc modlitwy. W okresie ramadanu należy unikać spożywania posiłków i palenia tytoniu w miejscach publicznych. Lepiej też nie mieć przy sobie środków odurzających oraz silnych leków psychotropowych (jak np. tramal), ponieważ jest to karalne.

Gniazdka elektryczne w Jordanii – czy potrzebne są przejściówki?

Gniazdka elektryczne w Jordanii wyglądają inaczej niż w Europie, jednak do wielu z nich europejskie wtyczki da się podłączyć. Na wszelki wypadek lepiej zabrać przejściówki. Gniazdka elektryczne w Jordanii mogą być typów: typ B, typ C (europejskie), typ C-2, typ D, typ F, typ G, typ J i takie też przejściówki mogą okazać się przydatne.

Ciekawostki o Jordanii

• Pełna nazwa Jordanii to Jordańskie Królestwo Haszymidzkie
• Jordania niepodległość od Wielkiej Brytanii uzyskała 25.05.1946 roku
• Stolicą Jordanii jest Amman – prawdopodobnie jedno z najstarszych miast świata. W miejscu tym ludzie osiedlili się już w XIII w. p.n.e.!
• Jordania jest 3,4 raza mniejsza od Polski
• Przeważający obszar Jordanii to pustynia i z tego względu jednym z głównych problemów jest brak wody.
• Pastwiska i łąki dla licznych owiec zajmują raptem 1% powierzchni! Pola uprawne niewiele więcej, bo tylko 4%
• Mieszkańcy Jordanii są w przeważającej części bardzo gościnni i ciekawi przybyszów
• Mimo że to kraj wyznawców islamu (96% mieszkańców wyznaje tę wiarę), to dozwolona ilość alkoholu we krwi dla kierowcy wynosi 0,8 promila.
• Dniem wolnym od pracy jest piątek, państwowe instytucje nie pracują też w soboty
• Gęstość zaludnienia to 62 osoby/ km2.
• Ustrojem politycznym jest monarchia konstytucyjna.
• Narodowe motto brzmi „Allah, Al-Watan, Al-Malek” – Bóg, Ojczyzna, Król
• Rodziny królewskiej lepiej nie obrażać – grożą za to poważne sankcje prawne.
• Ostatnia kara śmierci wykonana została w Jordanii w 2006 roku.
• Dopuszczalna prędkość na terenie zabudowanym to 60 km/godz. lub mniej, ale w rzeczywistości czasem ciężko i o to
• Dopuszczalna prędkość poza terenem zabudowanym wynosi 80 km/godz. na drogach krajowych i 120 km/godz. na autostradach. Lepiej jednak nie pędzić i uważać – szczególnie po drodze do Akaby – na nieoznaczone progi zwalniające, fotoradary i policję często zatrzymującą do kontroli.
• Narodowe zwierzę? Bażant pstry.
• Najczęściej powtarzane w stosunku do turystów zdanie? „Welcome to Jordan„.
• Jordania nie posiada własnej ropy naftowej w przeciwieństwie do innych państw Bliskiego Wschodu
• Za posiadanie narkotyków lub handel nimi grozi kara nawet kilkunastu lat więzienia

Petra praktycznie

• Godziny otwarcia: codziennie, latem 6:00 – 18:00, zimą 6:00 – 16:00
• Informacje i mapy: w centrum odwiedzających dostępne są broszury w języku arabskim, angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim i włoskim. W centrum można również skorzystać z usług licencjonowanych przewodników posługujących się jęz. arabskim, angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim, rosyjskim oraz greckim.

Dojazd

• z Ammanu:
  • autobusem – JETT Bus ze stacji Abdali wyrusza o 6.30 i dojeżdża do Petry około 10:30. W drogę powrotną rusza o 17:00. Tel: +962 6 566 4146, rezerwacja online: jett.com.jo
    Bilet powrotny do Ammanu można zakupić również w centrum odwiedzających w Petrze.
  • publiczny minibus – busy ruszają z południowej stacji od 9:00 do 16:00, w drogę powrotną jeżdżą od 6:00 do 13:00, kierowca rusza, gdy bus się zapełni
  • samochodem/ taxi – Petra znajduje się ok. 3 godz. jazdy od Ammanu nowszą Desert Highway lub 4 godz. bardziej malowniczą Kings’ Highway. Po drodze widoczne są brązowe znaki.
• z Akaby:
  • autobusem – autobusy ruszają z centrum miasta (dworzec autobusowy – Mojamaa albassat), przejazd zajmuje około 2 godz.
  • taxi
• południowa granica Jordanii – jedynie taxi, ewentualnie dojazd taxi do Akaby

Ceny biletów

• dla odwiedzających mających zakwaterowanie (przynajmniej jedna spędzona w Wadi Musa noc):

• dla osób pragnących zwiedzić Petrę tego samego dnia po przekroczeniu jordańskiej granicy i planujących nocleg: 90 JOD (40 JOD zwracane jest następnego dnia, ale niestety nie wiemy, jak to dokładnie działa)
• dla osób nie planujących noclegu na terenie Jordanii: 90 JOD (ok. 525 zł)
• “Petra by night” – wieczorne wyjście pod oświetlony Skarbiec – 17 JOD od osoby (ok. 100 zł), możliwe w poniedziałki, środy i czwartki.

Dzieci do lat 12 wstęp darmowy. Petra wliczona jest także w cenę karty Jordan Pass uprawniającej do zwiedzenia około 40 różnych miejsc na terenie Jordanii.

Spodobał Ci się powyższy tekst? Polub go na Facebooku lub udostępnij, może komuś się przyda! A może szukasz inspiracji do zaplanowania swojego wyjazdu? Zajrzyj koniecznie do mojej relacji z Jordanii. Spędziliśmy tam 10 dni objeżdżając Jordanię od północy aż po samo południe. Może coś Cię zainteresuje! 

Monika Borkowska

Rocznik 86. Zarażona podróżniczym bakcylem od ponad 25 lat, raczej bez szans na wyleczenie. Lubiąca ciepełko miłośniczka Azji Południowo-Wschodniej oraz paradoksalnie… Islandii. W wolnej chwili zajmuje się swoimi pozostałymi pasjami jakimi są rośliny owadożerne oraz amatorsko fotografia.

Cztery kroki do udanego urlopu: wyszukaj lot...

... wypożycz samochód...

... zminimalizuj swoją odpowiedzialność w razie uszkodzenia auta i ciesz się wyjazdem!